Boek Leven in balans en gewoon gelukkig zijn Ontdek ons boek: Leven in balans en gewoon gelukkig zijn

Alles in Balans

Blog: Jongeren

Ik lees in de krant over vandalisme door jongeren. Jongeren die een liftschacht van een parkeergarage opblazen met zwaar vuurwerk. Jongeren die vuurwerk laten ontploffen bij een blinde vrouw en haar geleidehond, met als gevolg dat de hond in shock raakt en de weg naar huis niet meer vindt. Grote kans zelfs dat de hond bij de vrouw weg moet omdat het beestje niet meer geschikt is om als geleidehond te werken. We piekeren ons suf waarom jongeren tot zulke dingen in staat zijn. Als we het de jongeren zelf vragen, zeggen ze: we vervelen ons, er is hier ook niets te doen en er is geen plek waar we elkaar kunnen ontmoeten.

En dan kunnen wij weer zeggen: maar als we jullie een hangplek geven, dan ga je er toch niet heen of dan maak je hem kapot. Of: maar ook al verveel je je, dan kun je toch nog wel een beetje rekening houden met anderen?

Geweten

Hebben die jongeren geen gevoel? Hoe staat het met hun geweten?

Ik denk dat we daar precies te pakken hebben wat er mis is in de organisatie van onze maatschappij. Een maatschappij waar je moet presteren van grofweg je twintigste tot je 65e. Voor die periode bereid je je daarop voor en na die periode mag je uitrusten.

Voor je twintigste word je niet belast met enig gevoel van verantwoordelijkheid. Je wordt in de watten gelegd, je krijgt alles wat je hartje bezielt. Zelfs als je op kamers gaat, hoef je nog niks zelf te doen. Pa en ma rijden graag een paar keer met je naar Ikea om je hele kamer in te richten. Wat? Je hoeft niet eens mee, moeder doet het ook wel zonder jou.

Kortom: voor je twintigste (en na je 65e) ben je eigenlijk niet nodig in deze maatschappij. Als je maar goed je best doet op school en geen overlast bezorgt, dan zijn de volwassenen (die dagelijks alle verantwoordelijkheid dragen voor deze maatschappij) allang tevreden.

Voor 65-plussers geldt hetzelfde, maar daar ga ik nu maar even niet verder op in.

Nodig zijn

Ja kijk, wij waren zelf natuurlijk allemaal brave jongeren, die precies deden wat de volwassen wereld van ons verwachtte. En in ‘onze’ tijd werden kinderen minder gepamperd, dus dat scheelt. Maar stel je nu eens voor dat jij opgroeit in een omgeving waar je geen verantwoordelijkheden krijgt en waar niemand aangeeft dat ie je nodig heeft. En dan bedoel ik niet nodig in de zin van: geef mama eens een knuffel en vertel eens hoeveel je van haar houdt... Ik bedoel nodig in de zin van dat mensen om je heen blij zijn met juist dat stukje dat jij bijdraagt aan de samenleving. Omdat je als kind bijvoorbeeld al oog had voor de mooie bloemen in het veld en altijd zorgde voor verse bloemen op tafel, ook bij die oude dame verderop in de straat. Of omdat je al vroeg interesse had voor techniek en de kans kreeg om te sleutelen aan de fiets van je moeder en de oude radio van opa.

Als we van jongs af aan oog hebben voor de bijzondere talenten van kinderen en ze juist daarin taken geven in en om het huis, en vooral ook in de buurt, leren ze op een speelse manier om te gaan met verantwoordelijkheden en voelen ze zich nodig.

Rolcontainer

Een jongen die gewend is elke week de rolcontainer aan de weg te zetten en het oud papier weg te brengen van die buurman die moeilijk loopt, zal zich wel twee keer bedenken voordat hij vuurwerk gooit naar iemand op straat.

Terwijl een jongen die al vanaf zijn twaalfde het gevoel heeft toch alleen maar anderen tot last te zijn, zichzelf steeds minder belangrijk vindt. Laat staan anderen. Als het eenmaal zover is, dan leef je in een film en zie je de dingen gebeuren zonder dat ze je nog kunnen raken. En ja, dan zeg je dat je die dingen doet omdat je je anders verveelt. Weet jij veel dat je ook in een maatschappij had kunnen leven waarin het vanzelfsprekend was dat mensen je nodig hadden om wie jij bent...